Tadilat Bütçesi Nasıl Planlanır? (Adım adım, sürprizsiz plan)

Bütçe planı = metraj + yazılı keşif + beklenmeyen pay. İlk iş, alanı ölçüp (metrekare–metre) bir liste çıkarıyoruz. Ardından aynı kapsamla en az iki teklif alıyoruz ve elma–elma kıyaslıyoruz. Son olarak toplamın üstüne %10–20 “beklenmeyen” pay ekliyoruz (küçük sürprizler için). Ödeme planı ilerlemeye bağlı; sözleşmede değişiklikler yazılı. Teslimde kontrol listesi ile nokta atışı bakış.

Tadilatta para, çoğu zaman metreyle konuşur. Bu yüzden duvar, zemin, tavan ve doğrama gibi alanları ölçer, basit bir tabloya yazarız: “Banyo zemin 5,4 m² – duvar 22 m²; Mutfak tezgâh arkası 3,1 m²; Salon boya 48 m²…”

İpucu: Telefonla çektiğin fotoğrafların üstüne not yazarsan teklif veren usta da yanlış anlamaz.

İki teklif, üç teklif… Kıyas aynı kapsamla olur. Keşifte şu başlıklar yazılı olsun:

• İş kalemi: “Banyo duvar–zemin fayans (eski üzerine/ sök–yap).”
• Metraj: Kaç m²/kaç metre?
• Malzeme: Fayans markası/serisi, yapıştırıcı, derz, astar; boya markası/serisi; mantolama kalınlığı/levha tipi.
• Uygulama: Astar var mı? File–köşe profili? Su yalıtımı? Dış cephede sealer?
• Takvim: Başlangıç–bitiş ve kritik dönemeçler.
• Temizlik: Günlük koruma ve son temizlik dahil mi?

Böylece “neden bu teklif daha pahalı/ucuz” sorusu şeffaflaşır.

Tadilat, sürpriz sever: Duvar kırılınca eski tesisat çıkar, zeminde kot farkı görünür, dış cephede çatlak sandığın yer aslında hareket derzidir… Bu sürprizlere küçük bir yastık koymak için toplam bütçeye %10–20 “beklenmeyen” ekleriz. Böylece projenin ortasında tadilat yarım kalmaz.

Kısa not: Bu yaklaşım, inşaat yönetimi dünyasında yaygındır; risk–kontenjan ayrımı ile bütçe daha gerçekçi tutulur.

Plan değişir; sorun değil. Yazılı değişiklik kuralı koyarız: “Tezgâh arkası cam mozaik değil, büyük plaka olsun” dediğinde, bir satır yazıp hem sen hem usta imzalar: kapsam, ek süre, ek maliyet. Böylece final fiyatta sürpriz olmaz.

Plan basit: Başlangıçta küçük peşinat (malzemeye), ara dilimler (örneğin banyo döşendiğinde, mutfak tezgâh arkası bittiğinde, dış cephe ilk kat tamamlandığında), teslimde kalan. Teslimde küçük bir tutma payı bırakmak (son rötuşlar bitince ödenen) kaliteyi korur. Nakit–fatura–dekontu bir dosyada saklayın; ileride garanti için işe yarar.

Bazı projelerde malzemeyi sen alırsın, bazı projelerde usta. Karışmasın diye yazalım: “Fayans–derz–yapıştırıcı: müşteri / Astar–koruma örtüsü–köşe profil: usta.” Usta alacaksa markalar ve seri adları keşifte geçsin. Dış cephede sahil iklimi için %100 akrilik son kat ve alkali dirençli sealer notu düşülür.

İç mekânda su bazlı boyalarda katlar arası bekleme genelde kısadır; dış cephede ise hava penceresi önemlidir (10–32°C aralığı, yağmur öncesi boya yok, yüzey çiğ noktasının üstünde olmalı gibi pratik kurallar). Bu koşullar yazılıysa gecikme ve yeniden iş yapma azalır.

• Fayans: Derz çizgileri eşit mi? Köşe silikonları temiz mi? Tokmakla vurduğunda boş ses var mı?
• Boya: Bant izleri, akıntı, rötuş ihtiyacı var mı?
• Mantolama/dış cephe: Astar + 2 kat atılmış mı? Denizlik–köşe profilleri sağlam mı?
• Temizlik: Moloz–ambalaj çıktı mı? Evin içine koruma–örtü hâlâ temiz mi?
• Garanti–fatura–teklif: Hepsi dosyada mı?

Uygulama sözleşmeye uygun yapılmadıysa bu ayıplı hizmet sayılır. Tüketicinin dört seçeneği vardır: yeniden yapım, ücretsiz onarım, bedelden indirim veya sözleşmeden dönme. Bunu bilmek bile çoğu sorunu konuşarak çözdürür. Not: Yazışma, fotoğraf ve tarihler kanıttır.

Senaryo: 6 m² banyo + 3 m² tezgâh arkası + 60 m² iç boya + 40 m² dış cephe.
Adımlar:

1. Metrajı yazdık; iki yazılı teklif aldık.
2. Malzemeyi usta alacak: Fayans/derz/boya markası net yazıldı.
3. Ödeme: Başlangıçta küçük peşinat; banyo bitince bir dilim; dış cephe ilk kat bitince bir dilim; teslimde kalan (küçük tutma payı ile).
4. Beklenmeyen: Toplamın üstüne %15 ekledik.
5. Teslimde kontrol listesi ile geçtik; fatura–garanti dosyayı kapattık.

Küçükuyu, Ayvacık, Ezine, Altınoluk, Mıhlı, Güre ve Edremit’te fayans, boya, mantolama, tadilat için metraj–keşif–takvim–bütçe planını birlikte yapıyoruz. Yazılı keşif, aşamalı ödeme ve temiz teslim ile sürprizsiz ilerliyoruz.